Struikelstenen gelegd bij woningen in Aa en Hunze

AA EN HUNZE – De grootste angst van de slachtoffers samen gegooid in de hel genaamd Sobibor was niet de kou, de honger, de mishandelingen en de dood, maar hun grootste angst was dat ze vergeten zouden worden. Dat ervoer Yehudith Heymans-Gudema toen zij op zoek was naar haar familiegeschiedenis in concentratiekamp Sobibor en daar de stenen aanschouwend met daarop gegraveerde namen beloofde: ,,Hier zijn veel namen waaronder die van mij familie. Er zijn totale onbekenden bij die misschien al zijn vergeten. Dat zal mijn vader, moeder en broertje, die omkwamen in Sobibor, niet overkomen en ik beloof zolang als ik leef en daartoe in staat ben, het verhaal van mijn familie te vertellen.”

Yurideth Heymans-Gudema kwam uit Israël over om haar verhaal te doen in de Jacobuskerk in Rolde. Haar tante Lea Gudema kreeg later die dag een struikelsteen bij haar voormalige woning in Gieterveen. Lea Gudema was getrouwd met Salomon Meijer Cohen. Zij woonden met hun zeven kinderen in Gieterveen aan de Veenakkers 42. Tijdens een razzia in oktober 1942 is de gehele familie gedeporteerd en later in een vernietigingskamp vermoord. Net als 27 andere inwoners van Rolde, Nooitgedacht, Gieten, Bonnen en Gieterveen. De Stichting Struikelstenen Aa en Hunze had ervoor gezorgd dat al deze voormalige inwoners herdacht zullen worden met een namenmonument. 

,,Elke struikelsteen staat voor een mens, een individu. Opdat zij niet vergeten worden”, aldus voorzitter Harry Dijkstra. Burgemeester Anno Wietze Hiemstra gaf aan dat deze inwoners op deze manier hun naam en een plaatsje in de geschiedenis terugkregen. ,,Het waren gewone mensen, totdat ze werden omgebracht.” Leerlingen van het Dr. Nassaucollege noemden vervolgens alle namen op van de 36 gedeporteerde inwoners en droegen eigen gedichten voor. Soof Hacohen, de kleindochter van Yurideth Heymans-Gudema, was uit Amerika overgekomen en zong drie liederen. Voorganger Hummen legde het gebed voor de overledenen uit. De bijeenkomst in de kerk werd afgesloten met muziek van celliste Lotte Velthoven en accordeonist Jan Roxs. Zij speelden ‘Prayer’.

Vervolgens ging het gezelschap naar de zeven woningen waar de gedeporteerden hebben gewoond om daar de struikelstenen te onthullen. Opdat zij niet vergeten worden. 

Locaties struikelstenen in Aa en Hunze

Asserstraat 1 Rolde: Familie Schaap-Simon;

Asserstraat 43 Rolde: Familie Schaap-Stein;

Veldweg 13 Nooitgedacht: Familie Fischler-Nachtgeist;

Gasselterweg 43 Gieten: Familie Valk-De Jonge;

Bonnen 7 Gieten: Familie Meijer-Gottfriedt; 

Veenakkers 42A Gieterveen: Familie Meijer Cohen-Gudema;

Torenveen 28 Gieterveen: Familie Nijveen-Falke. 

Zie ook: Yehudith Heymans-Gudema: ,,Hun namen zullen niet worden vergeten”