Herdenkingsmonument Annen: Gedenk de offers

ANNEN - Het dorp Annen heeft 78 jaar na de Tweede Wereldoorlog eindelijk een herdenkingsmonument gekregen. Het monument is er op initiatief van de Historische Vereniging Annen gekomen, die eindelijk over de gevoeligheden over het oorlogsverleden in het dorp, veel inwoners waren lid van de NSB, durft heen te stappen. Het herdenkingsmonument is ontworpen door Albert Rademaker. Het gaat om een roestvrijstalen wimpel die rondom een steen slingert. De kei heeft een scheur die een litteken voor het besmette oorlogsverleden symboliseert. Het thema van het monument is Omarm de Vrijheid. De steen wordt geplaatst op een sokkel waarop een gedenkplaat komt met de tekst Gedenk de offers. Hieronder staan de namen van de zes inwoners uit Annen die een offer brachten in de Tweede Wereldoorlog. 

Arend Kors
Arend Kors werd op 1 maart 1915 geboren in Annen. Hij was de zoon van Jan Kors en Arendina Kors-Okken en was het derde kind in de rij van zes kinderen. Het gezin woonde aan Annerstreek 254c. Arend Kors was een soort manusje-van-alles en zeer plichtgetrouw, maar worstelde met zijn leven. Hij begon om de werkverschaffing te ontlopen op 23 april 1937, zonder medeweten van zijn ouders, zijn militaire loopbaan bij het Koninklijke Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL). Hij wilde aan zijn leven een andere wending geven. Daarover ontstond een meningsverschil met zijn moeder die zei: As d’r noon oorlog komt dan kunt wij die niet helpen zo wied vot. Arend antwoordde: As ik hier blief dan moet ik ok in deeinst as ’t oorlog wordt. Hij bracht het in Indië tot Sergeant 1ste Klasse. En net na zijn bevordering werd hij gevangengezet in Japanse krijgsgevangenkampen. En vervolgens te werk gesteld aan de beruchte Birmaspoorlijn. Hij overleed op 21 juni 1944 als gevolg van de vele ontberingen die hij daar door moest maken in een krijgsgevangenkamp in Saigon. Jan Kors werd begraven op het Kranji War Cementary Singapore nr. 25 C7.

Jan Ottens
Jan Ottens werd op 18 december 1915 geboren in Annen. Hij was de zoon van Egbert Ottens en Jantien Speelman. Zij woonden aan de Zuidlaarderweg (C18 C27) in Annen. Hij meldde zich direct na de bevrijding aan als militair om Indië van de Japanners te bevrijden, want die hielden toen Nederlands-Indië nog steeds bezet. Ottens werd ingedeeld bij het Bataljon 1-1 R.I., opgericht op 4 juli 1945 in Zuidlaren. Het was een streekgebonden bataljon en werd ook wel Drents bataljon genoemd. Ottens correspondeerde veel met zijn nicht Mannie. De dood lag tijdens de guerrillaoorlog op de loer, maar ook dat wende volgens Ottens die ook heimwee had naar Annen. Je verlangt toch weleens naar een levensteken uit je geboortedorpje. Ook sprak hij over zijn terugkeer: We zijn nu zo ver gevorderd dat als je het laatste half jaar nog wat overkomt, is dat niet zoo lekker meer. En dat overkwam hem toch. Bij een van de patrouilles op 9 januari 1948 bij Merek op Sumatra werden onder hevig geweer- en mitrailleurvuur twee soldaten gedood. Een van de twee was soldaat 1^e klas Ottens. Zijn laatste rustplaats is het Nederlands Ereveld Leuwigajah in Cimahi.

Trientje Soegies
Trientje Soegies werd geboren op 23 maart 1887 in Annen. Ze was de dochter van Willem Soegies en Roelfien Soegies-Kuipers. Ze woonden aan Schoolstraat 10 in Annen. Naast Trientje waren er nog zeven kinderen; drie overleden binnen drie jaar. Haar moeder overleed toen Trientje zeven jaar oud was. Trientje Soegies ging in 1921 als verpleegster op verzoek van een arts naar Nederlands-Indië. Zij werkte daar in diverse krankzinnigenziekenhuizen, onder meer in Batavia, Lawang, Buitenzorg en Grogol. Soegies maakte in 1928 en 1935 verlofreizen naar Nederland. Ze verbleef in die periodes meestal bij haar familie in Annen en Eext. Ze nam souvenirs mee die de herinneringen aan haar in leven hielden. Met ingang van 13 december 1935 werd ze benoemd tot hoofdverpleegster bij het Krankzinnigenwezen en weer geplaatst in Lawang.  Een derde verlof zat er niet in door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Ze werd op 20 maart 1944 gevangengezet in het Japanse gevangenkamp Kareës in Bandoeng. Trientje Soegies overleed op 14 april 1944 in dit kamp. De doodsoorzaak is niet bekend, maar de omstandigheden in de kampen waren erg slecht. Het is ook niet bekend waar Trientje Soegies is begraven.

Harm Nijborg
Harm Nijborg werd geboren op 10 september 1922. Hij was de zoon van Arend Njborg en Harmtje Nijborg-Venema. Ze woonden aan de Zuidlaarderweg 7 en in 1931 aan Annerstreek 65. Volgens zijn tante was hij een zachtaardige, rustige jongen, die onbezorgd in het leven stond. Harm Nijborg verbleef halverwege 1943 door de Arbeitseinsatz in een kamp in het Duitse Kassel. Hier kwam hij op 3 oktober 1943 om 22.30 uur tijdens een bombardement om het leven. Nijborg was samen met zijn vriend Martens uit Eext in het centrum van Kassel toen het luchtalarm afging. Martens vluchtte de schuilkelder in, maar Nijborg wilde terug naar het Junkers Lager om zijn schaarse spullen te halen. Dit werd hem fataal. Het bombardement was een misverstand. De opdracht was om het centrum te bombarderen, maar door miscommunicatie is dat niet gebeurd. Eind oktober 1943 is Kassel als nog verwoest. De overlijdensakte werd pas op 24 augustus 1948 in de Gemeente Anloo ingeschreven. Hij ligt begraven op de begraafplaats Kriegsgräberstätte in Kassel Bettenhausen (Vak 6A BO, rij 9A, nummer 76A, gedenkboek 42). Zijn naam komt ook voor op de gedenksteen op het Nederlands ereveld in Frankfurt am Main.

Roelf (Roelie) Reitsema
Roelf Reitsema werd geboren op 3 november 1918 in Gasselte. Hij is de zoon van Henderikus Reitsema en Harmtien Reitsema-Knigge. Ze woonden aan de Zuidlaarderweg 64 en in 1939 aan Zuidlaarderweg 25 in Annen. Roelof Reitsema was kantoorbediende. Hij verbleef halverwege 1943 door de Arbeitseinsatz in een kamp in het Duitse Kassel. Uit brieven bleek dat daar alle dagen daar hetzelfde waren. In maart 1943 schreef hij dat de omgeving van Kassel in de zomer wel mooi zou zijn, maar dat hij toch liever in Annen zou zijn en hij hoopte op een spoedig weerzien. Dat is er nooit van gekomen. Reitsema kwam op 22 oktober 1943 tijdens een bombardement om het leven. Jaren na zijn dood was er geen tastbaar bewijs van zijn overlijden. Zijn moeder wilde zijn dood eerst niet accepteren en hoopte dat hij op een dag thuis zou komen. In die periode droeg ze lang zwarte kleding. De overlijdensakte werd pas op 23 augustus 1948 in de Gemeente Anloo ingeschreven. Reitsema ligt begraven op de begraafplaats Kriegsgräberstätte in Kassel Bettenhausen (nummer 900). Zijn naam komt ook voor op de gedenksteen op het Nederlands ereveld in Frankfurt am Main.

Hindrik Redeker
Hindrik Redeker werd geboren op 10 november 1923 in Annen. Hij is de zoon van Geriit Redeker en Anna Redeker-Huisman. Zij woonden aan Brink 6/c 49 in Annen. Hendrik Redeker was kantoorbediende. Hij verbleef gedwongen door de Arbeitseinsatz in een Kamp in Bremen in Duitsland. Hij heeft eerst nog pogingen gedaan om vrijstelling te krijgen, maar toen dat niet lukte is hij naar Duitsland gegaan. Zijn broer zei later: Hadden we hem maar laten onderduiken. Redeker kreeg in Duitsland hersenvliesontsteking. Zijn ouders mochten met hulp van een vooraanstaande Duitsgezinde Annenaar even bij hun ernstig zieke zoon op bezoek in Bremen. Redeker overleed op 26 september 1943 om 10.40 uur in een ziekenhuis in deze stad. De overlijdensakte werd pas op 6 oktober 1948 ingeschreven in de gemeente Anloo. Hij ligt begraven op de begraafplaats van Anloo (Vak F, nummer 075 Q).

Bron: Bert Staats. 

Het monument is geplaatst op het brinkje bij de kruising Schoolstraat/Molenakkers, tegenover de school. Het monument werd op 13 april, de dag waarop Annen werd bevrijd, onthuld door burgemeester Anno Wietze Hiemstra. 

Zie ook : https://www.schakel.info/nieuws/algemeen/61677/monument-annen-omart-de-vrijheid-en-gedenkt-de-offers.of https://www.schakel.info/nieuws/algemeen/58863/annen-krijgt-na-78-jaar-herdenkingsmonument